Wstęp

Dyrektywa Omnibus została uchwalona 27 listopada 2019 r. a weszła w życie 7 stycznia 2020 r.  Przewiduje ona wiele zmian w unijnym prawie ochrony konsumentów.

Państwa członkowskie zostały zobowiązane do przyjęcia przepisów niezbędnych do wdrożenia tej dyrektywy do 28 listopada 2021 r. a przepisy wdrożone zgodnie z treścią dyrektywy powinny być stosowane od 28 maja 2022 r. Jednak w Polsce, jak i w kilku innych krajach członkowskich, nastąpiło opóźnienie wdrożenia tych przepisów. Ostatecznie przepisy wdrażające w/w dyrektywę wejdą w życie w polskim porządku prawnym od 01.01.2023 r. 

Ustawa implementująca wprowadza wiele zmian w przepisach, w tym m.in. 

• ustawie o prawach konsumenta, 
• ustawie o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym, 
• ustawie o ochronie konkurencji i konsumentów, 
• ustawie o informowaniu o cenach towarów i usług,
• ustawie o wyrobach medycznych,
• ustawie prawo telekomunikacyjne.

Poniżej opisano krótko zagadnienie zmian w zakresie opinii konsumentów oraz kwestii obniżki cen.

Opinie konsumentów

Regulacja z dyrektywy Omnibus trafiła do ustawy o przeciwdziałaniu nieuczciwym działaniom rynkowym.

Wbrew temu co wielu twierdzi, jeśli chodzi o opinie konsumentów zmiany nie będą polegały na konieczności weryfikowania treści opinii.
Zmiana polega bowiem na tym, że jeśli udostępniamy możliwość zapoznawania się z opiniami to mamy obowiązek poinformować użytkowników czy weryfikujemy te opinie.
Zatem jeśli nie są one weryfikowane – mamy obowiązek wskazać ten fakt np. poprzez napisanie wprost: Opinie nie są weryfikowane zakupem.
Natomiast jeśli weryfikujemy opinie – pojawiają się kolejne obowiązki po naszej stronie. Ich istotą jest poinformowanie konsumenta w jaki sposób weryfikuję opinie np. w ten sposób, że system odblokowuje możliwość wystawinaia opinii tylko kupującym (system dopuszcza opinie tylko osób które kupiły towar/produkt).

Pojawił się także oficjalny zakaz kupowania opinii. Już wcześniej był on kwalifikowany jako nieuczciwa praktyka rynkowa, niemniej zakaz ten nie istniał wprost tylko był  interpretowany z innych przepisów. Np. do średniej oceny produktu często były dodawane tylko opinie z jakiegoś zakresu czasu zamiast wszystkie.

Obniżki cen

Do tej pory obowiązki przedsiębiorców związane z komunikowaniem cen, wskazane w dyrektywie 98/6/WE (Dyrektywa w sprawie podawania cen) sprowadzały się do obowiązku podawania przez przedsiębiorcę ceny sprzedaży produktu oraz ceny za jednostkę miary (tj. ceny za kilogram, litr lub inną jednostkę ilości powszechnie i zwyczajowo stosowaną w danym państwie członkowskim). Dyrektywą Omnibus dodano do dyrektywy 98/6/WE nowy art. 6a, który nałożył dodatkowy obowiązek, mający na celu uregulowanie kwestii przejrzystości cen w przypadku obniżek i promocji.

Począwszy od 01.01.2023 r. sprzedawca ma obowiązek podać 2 ceny: 

1. Cenę wyjściową – jest to najniższa z ostatnich 30 dni poprzedzających rozpoczęcie promocji oraz 
2. Cenę promocyjna – poprzez wskazanie dokładnej ceny obniżonej a nie tylko o jaki procent została obniżona cena wyjściowa.

Sprzedawca może podać jeszcze 3 cenę:

Cenę regularną – powinna być ona transparentna. Należy wykazać, że w takiej właśnie cenie sprzedajemy regularnie określone produkty. Jest to cena cennikowa lub cena z określonej daty np. cena sprzed dnia promocji. Należy pamiętać, że cena ta nie może odwracać uwagi od ceny wyjściowej, o której mowa powyżej.

Zatem obowiązkowo podajemy 2 ceny. Dodatkowo można jeszcze pokazać 3 cenę np. z dnia poprzedzającego obowiązywanie promocji.

Zasadniczo sposób uwidaczniania ogłoszeń o obniżkach nie został zdefiniowany w przepisach. Wspomniano w nich tylko, że informacje mają być podawane konsumentowi w sposób jednoznaczny, niebudzący wątpliwości oraz umożliwiający porównanie cen. Praktyka oraz orzecznictwo pokażą jak dokładnie będzie to miało wyglądać. Dodatkowo wydaje się, że pomocne będzie planowane rozporządzenie Ministra właściwego do spraw gospodarki, który po zasięgnięciu opinii Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, określi sposób uwidaczniania cen towarów i usług oraz informacji o obniżonej cenie, jak również wykaz towarów, w przypadku których nie jest wymagane uwidocznienie ceny jednostkowej towarów lub usług.

Należy także wspomnieć, że część nowelizacji ustaw nie ma zastosowania do produktów cyforwych ale mimo wszystko wydaje się, że warto je również i do tych produktów stosować.